Edukacja do dobroczynności jako podstawa kształcenia człowieka w dobie kryzysów i zmian. Zastosowanie koncepcji retrotopii Zygmunta Baumana

W niniejszym opracowaniu ukazano wizję działań pedagogicznych służących przygotowaniu człowieka do dobroczynności zawartej w zachowaniu altruistycznym, w którym – jak pisał Kunowski S. (1997, s, 165): „do o głosu dochodzi tu pełnia rozwiniętej duchowości ludzkiej, dzięki czemu rozumność staje się mądrością w szukaniu prawdy i dobra, zdolność do wartościowania stwarza miłość najwyższego ideału Prawdy, Dobra i Piękna; równocześnie wolność wybierania dobrej drogi kształtuje plan życiowy z pełną odpowiedzialnością za swe postępowanie i za innych ludzi, porywy zaś i intuicje twórcze wyłaniają syntezę światopoglądową, a nastawienie otwarte na głębię metafizyczną do-prowadza wreszcie do ujęcia źródeł bytu, czyli Absolutu i do dania osobistej odpowiedzi na te stwierdzenia w postaci przekonań religijno-moralnych, rozwiązanych teistycznie lub przez negację - ateistycznie”. Jako taka jest określonym systemem dydaktyczno-wychowawczej i socjalizacyjnej działalności rodziny, szkoły, środków masowego przekazu, organizacji społecznych i stowarzyszeń służących upowszechnianiu idei, wartości, wiedzy, umiejętności istotnych dla zachowania życia, zdrowia, szczęścia, rozwoju człowieka i środowiska jego życia. Jest długotrwałym procesem oddziaływań edukacyjnych ukierunkowanych na budzenie wrażliwości wobec cierpienia w jego nieprzeliczonych emanacjach. Jest odpowiedzią na wyzwania doby ponowoczesności z jej apoteozą indywidualizmu w jego skrajnej narcystycznej wersji, z technicyzacją i atrofią więzi i po-stępująca alienacją. Jest wyrazem troski o elementarne wartości i o kształtowanie nowej kultury integracji. Jest wskazywaniem drogi zmiany relacji międzyludzkich. Wiąże się z przygotowaniem człowieka do życia w społeczeństwie z pożytkiem dla siebie i dla innych. Zamienne określenia brzmią edukacja do filantropii, edukacja do altruizmu.