FILOZOFOWANIE JAKO ANTIDOTUM NA TRUD OBOZOWEJ RZECZYWISTOŚCI. ŻYCIE I MYŚL VIKTORA E. FRANKLA (190 5 1997)

Viktor E. Frankl (1905 1997) był austriackim psychiatrą, psychoterapeutą, neurologiem i filozofem, który stał się szerzej znany przede wszystkim jako twórca logoterapii nowatorskiej metody psychoterapeutycznej mającej na celu zarówno przywrócenie jednostce wiary we własne możliwości duchowe, jak również odnalezienie przez nią sensu życia. Jego zdaniem całościowo rozumiany byt ludzki jest bowiem zintegrowaną konstrukcją elementów somatycznych, psychicznych i duchowych. Jedynie przy uwzględnieniu ich wszystkich otrzymać możemy właściwy obraz człowieka. Ujęcia redukcjonistyczne, w rodzaju widzącej w jednostce ludzkiej niewolnika popędów biologicznych psychoanalizy Freuda, nie docierają do istoty człowieczeństwa, u której podstaw znajd uje się sfera duchowa umożliwiająca człowiekowi uczestniczenie w świecie wartości logicznych, estetycznych, moralnych i religijnych. Jestestwo ludzkie twierdzi Frankl żyje w sposób autentyczny tylko wtedy, gdy staje się odpowiedzialne i potrafi przeciwstawić się popędom, a jednocześnie odnajduje w swej egzystencji sens. Przy czym ten ostatni może być udziałem człowieka nawet mimo najbardziej
ekstremalnych i wyniszczających przeżyć, jakie go spotykają. Logoterapia ma pomóc jednostkom, zwłaszcza znerwicowanym i neurotycznym, odnaleźć sens życia i stać się osobami wytrzymałymi psychicznie i silnymi duchem. Na szczególną uwagę zasługuje zaś to, że myśl filozoficzna Frankla nie jest wysoce abstrakcyjnym i oderwanym od życia systemem, lecz swoistym zbiorem praktycznych wskazówek, które są owocem wieloletnich przemyśleń wszechstronnego naukowca mającego za sobą
doświadczenia więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie podstawowych założeń filozofii Frankla w kontekście najważniejszych faktów z jego biografii.