PSYCHOLOGICZNE CZYNNIKI PRZETRWANIA W WARUNKACH OBOZOWYCH

W artykule poruszono zagadnienia wpływu stanu psychiki i solidarności grupowej na przetrwanie w obozie oraz degradacji moralnej ludzi dopuszczających się zbrodniczego traktowania drugiego człowieka. Analizując sytuację zniewolenia drugiego człowieka, zwrócono uwagę na proces dehumanizacji, u którego źródeł leży wybiórcze podejście do wartości ogólnoludzkich i tworzenie podziałów na „my” i „oni”. Obiekty poddane procesowi dehumanizacji przestają być ludźmi i zostają „wyłączeni” ze świata ludzkich wartości. Człowiek na skutek fizycznej i psychicznej presji, stając wobec wartości moralnych, ma do wyboru ich redukcję lub reorganizację. Jedną z metod, którą stosowali organizatorzy obozów, było „pranie mózgu”, którego zasadniczym celem jest doprowadzenie do zanegowania swoich zdolności poznawczych oraz eliminowanie uczuć wyższych (moralnych, estetycznych, intelektualnych), takich jak: przyjaźń i międzyludzka solidarność, zaufanie w relacjach interpersonalnych, patriotyzm, szacunek dla drugiego człowieka, poczucie piękna.